توده حافظه تاریخی ندارد ، حافظه دسته جمعی ندارد ، هیچ گاه از تجربیات عینی اجتماعی اش نیاموخته و هیچ گاه از آن بهره ای نگرفته است و در نتیجه هرجا کارد به استخوانش رسیده به پهلو غلتیده ، از ابتذالی به ابتذال دیگر . و این حرکت عرضی را حرکتی در جهت پیشرفت انگاشته ؛ خودش را فریفته .
ملتی که حافظه تاریخی ندارد ، انقلابش به هر اندازه هم که از لحاظ مقطعی "شکوهمند" توصیف شود ، در نهایت امر چیزی ارتجاعی از آب در می آید ؛ یعنی عملی خلاق صورت نخواهد داد .

احمد شاملو - سخنرانی در دانشگاه کالیفرنیا ، برکلی ، آوریل 1990

هیچ نظری موجود نیست: